HkmSmart Teknik

Python OCR REST Servisi

Bu yazımda sizlere geliştirdiğim Python tabanlı OCR (Optik Karakter Tanıma) servisimi tanıtmak istiyorum.

Projeyi paylaştım:
🔗 GitHub: hkmsmart/Python-ORC-REST-SERVICE

Bu proje sayesinde PDF dosyalarındaki metinleri otomatik olarak okuyabilir ve eğer PDF bir taranmış belge ise, OCR (Optical Character Recognition) teknolojisi sayesinde görüntü üzerindeki yazıları da algılayabilirsiniz.

İstekleri hem dosya yükleyerek hem de Base64 formatında veri göndererek yapabilirsiniz.
Tüm örnek istekler, GitHub reposunda yer alan Postman Collection dosyasında bulunmaktadır.

Ayrıca belirli sayfaları çevirmek istiyorsanız, lines parametresini kullanabilirsiniz.
Örneğin yalnızca 1. ve 2. sayfaların metnini almak için şu şekilde bir parametre gönderebilirsiniz:

lines:1,2

Üstelik proje Docker desteğiyle geliyor, yani sadece birkaç komutla ortamı hazırlayıp servisi çalıştırabilirsiniz.

OCR Nedir?

İlk önce kısaca OCR’ın ne olduğundan bahsedeyim.

OCR (Optical Character Recognition) Türkçesiyle Optik Karakter Tanıma demek.
Yani kısaca: Bir görselin içindeki yazıları bilgisayarın okuyabilmesini sağlayan teknoloji.

📄 Örneğin bir fatura, sözleşme veya el yazısı bir not düşünün.
Bunlar tarandığında bilgisayar açısından sadece “piksel” haline gelir.
Ama OCR sayesinde bu görüntülerdeki yazılar okunur hale gelir.

Basit bir örnek

Bir fatura fotoğrafı düşünün:

Fatura No: 12345
Tutar: 580 TL
Tarih: 09.10.2025

Normalde bu bir resimdir, bilgisayar okuyamaz.
Ama OCR teknolojisi bu görüntüyü analiz eder, harfleri tanır ve çıktıyı şöyle verir:

Fatura No: 12345

Tutar: 580 TL

Tarih: 09.10.2025

Yani OCR, görüntüyü metne dönüştürür

Bu Projede Kullandığım Teknolojiler

Benim projemde 4 temel Python kütüphanesi kullanılıyor:

Kütüphane	Açıklama
Flask	REST API servisini oluşturmak için
pdfplumber	PDF dosyasındaki gömülü metinleri doğrudan almak için
pdf2image	PDF sayfalarını yüksek çözünürlüklü görsellere dönüştürmek için
pytesseract	Görüntüdeki yazıları OCR ile okumak için
Pillow (PIL)	Görüntü kontrastını artırmak için (daha doğru OCR sonucu)

Proje Nasıl Çalışıyor?

Proje bir REST servisi olarak çalışıyor.
İstersen PDF dosyasını doğrudan yükleyebilirsin, istersen Base64 olarak JSON içinde gönderebilirsin.

Github reposunda örnek

İstek geldiğinde önce header alanında gönderilen kullanıcı adı ve şifre kontrol ediliyor:
VALID_USERNAME = "admin"
VALID_PASSWORD = "12345"

Bu bilgiler header’da gönderilmezse servis “Unauthorized” döndürüyor.
PDF, pdfplumber ile açılıyor.
Eğer PDF’te gömülü metin varsa doğrudan okunuyor.
Eğer PDF bir tarama (sadece resimse), bu sefer:

pdf2image ile PDF sayfası görsele çevriliyor
Pillow ile kontrast artırılıyor
pytesseract kullanılarak metin OCR ile çıkarılıyor

Tüm sonuçlar şu formatta JSON olarak dönüyor:
[
{"page": 1, "lines": ["Merhaba dünya", "Tarih: 09.10.2025"]},
{"page": 2, "lines": ["Bu bir örnek metindir."]}
]

Docker ile Kolay Kurulum

Projeyi Docker kullanarak hemen ayağa kaldırabiliyorsunuz.
Her şeyi sizin yerinize hallediyor: bağımlılıklar, Tesseract kurulumu, ortam değişkenleri

git clone https://github.com/hkmsmart/Python-ORC-REST-SERVICE.git

cd Python-ORC-REST-SERVICE

docker compose up --build -d

Artık servis http://localhost:5000/ocr adresinde çalışıyor.

Pada 06:33

Command Pattern Nedir? PHP ile Uygulama

PHP

Command Pattern (Komut Tasarım Deseni), bir isteği (komutu) nesne olarak paketlemenizi sağlar. Yani, bir işlemi gerçekleştirmek isteyen kod ile bu işlemi uygulayan kodu birbirinden ayırır.

Bu desenle; işlemleri sıraya alabilir, geri alabilir (undo), kaydedebilir ya da farklı zamanlarda çalıştırmak üzere bekletebilirsiniz.

“Ne yapılacağını bir nesneye dönüştür” felsefesiyle çalışır.

Ne İçin Kullanılır?

Komutları sıraya koymak
Geri alınabilir (undo/redo) sistemler yapmak
İstekleri loglamak ya da daha sonra çalıştırmak
Arayüz veya buton işlemlerini soyutlamak
Görevleri (task/job) planlamak

Gerçek Hayatta Nerede Kullanılır?

Undo/Redo sistemleri (örneğin Photoshop, Word)
Queue sistemleri (örn. Laravel Job/Queue)
Makro komutlar (birden fazla işlemi zincirlemek)
Uzaktan kumanda uygulamaları
Menü ya da buton tıklamaları

PHP ile Command Pattern Uygulaması

Senaryo: Bir metin düzenleyicimiz var. Kullanıcı "Kopyala", "Yapıştır" ve "Geri Al" işlemleri yapabiliyor.

1. Komut (interface)


<?php
interface Command {
    public function execute();
}

2. Alıcı (Receiver) Sınıf


<?php
class Editor {
    public function copy() {
        echo "Metin kopyalandı.\n";
    }

    public function paste() {
        echo "Metin yapıştırıldı.\n";
    }

    public function undo() {
        echo "Son işlem geri alındı.\n";
    }
}

3. Komut Sınıfları


<?php
class CopyCommand implements Command {
    private $editor;

    public function __construct(Editor $editor) {
        $this->editor = $editor;
    }

    public function execute() {
        $this->editor->copy();
    }
}

class PasteCommand implements Command {
    private $editor;

    public function __construct(Editor $editor) {
        $this->editor = $editor;
    }

    public function execute() {
        $this->editor->paste();
    }
}

class UndoCommand implements Command {
    private $editor;

    public function __construct(Editor $editor) {
        $this->editor = $editor;
    }

    public function execute() {
        $this->editor->undo();
    }
}

4. Komutları Yöneten (Invoker) Sınıf


<?php
class Button {
    private $command;

    public function __construct(Command $command) {
        $this->command = $command;
    }

    public function click() {
        $this->command->execute();
    }
}

Kullanım:


<?php
$editor = new Editor();

$copyButton = new Button(new CopyCommand($editor));
$pasteButton = new Button(new PasteCommand($editor));
$undoButton = new Button(new UndoCommand($editor));

$copyButton->click();
$pasteButton->click();
$undoButton->click();

Çıktı:


Metin kopyalandı.
Metin yapıştırıldı.
Son işlem geri alındı.

Avantajları

Komutlar arasında gevşek bağlılık sağlar (loose coupling)
Geri alma, kaydetme, kuyruklama yapılabilir
Yeni komutlar kolayca eklenebilir
Arayüzler ile kodun mantığını birbirinden ayırır

Ekstra Bilgi:

Command desenini Laravel gibi modern framework'lerde şu alanlarda görebilirsin:

php artisan make:command
dispatch(new SendEmailJob())
Form işlemleri ve Button Click Event handler sistemleri

Pada 08:21

Builder Pattern Nedir? PHP ile Anlaşılır Uygulama

PHP

Builder Pattern (Kurucu Desen), karmaşık nesnelerin adım adım oluşturulmasına olanak sağlar. Bu sayede nesnenin nasıl oluşturulacağı detaylarından bağımsız bir şekilde, farklı konfigürasyonlarla nesneler üretilebilir.

“Bir nesne nasıl oluşturulacak?” sorusunu çözer.

Ne İçin Kullanılır?

Karmaşık nesnelerin oluşturulmasını kontrol altına almak
Aynı oluşturma süreciyle farklı çeşitlerde nesneler üretmek
Nesne oluşturma kodunu sınıfın dışına taşımak
Yapıcı fonksiyonlara (constructor) çok fazla parametre geçmeyi engellemek

Nerelerde Kullanılır?

PDF veya rapor üretici sınıflar
Form builder (örneğin HTML form oluşturucular)
SQL query builder (Laravel Query Builder gibi)
Mail veya mesaj şablon sistemleri
API isteği oluşturan sınıflar

PHP ile Builder Pattern Uygulaması

Senaryo: Kullanıcının bilgisini tutan bir User nesnesi oluşturmak istiyoruz. Bu nesne opsiyonel alanlara sahip olabilir.

1. Ürün sınıfı (Product)


<?php
class User {
    public $name;
    public $email;
    public $age;

    public function showInfo() {
        echo "Ad: {$this->name}, Email: {$this->email}, Yaş: {$this->age}\n";
    }
}

2. Builder sınıfı


<?php
class UserBuilder {
    private $user;

    public function __construct() {
        $this->user = new User();
    }

    public function setName($name) {
        $this->user->name = $name;
        return $this;
    }

    public function setEmail($email) {
        $this->user->email = $email;
        return $this;
    }

    public function setAge($age) {
        $this->user->age = $age;
        return $this;
    }

    public function build() {
        return $this->user;
    }
}

Kullanım:


<?php
$builder = new UserBuilder();
$user = $builder->setName("Ali")
                ->setEmail("ali@example.com")
                ->setAge(28)
                ->build();

$user->showInfo();

Çıktı:


Ad: Ali, Email: ali@example.com, Yaş: 28

Avantajları

Kod okunabilirliğini artırır (method chaining)
Yapıcıda çok fazla parametre geçme sorununu çözer
Gereksiz bağımlılıkları azaltır
Test etmeyi kolaylaştırır

Pada 08:14

PHP ile Facade Pattern: Karmaşık Sistemleri Basitleştir

PHP

Facade Pattern (Cephe/Sadeleştirici Desen), karmaşık sistemleri basit bir arayüzle dış dünyaya sunmak için kullanılır.

Kullanıcıya birden fazla sınıfla uğraşmak yerine, tek bir sınıf üzerinden kolay erişim imkânı sağlar.

Neden Kullanılır?

Karmaşık alt sistemleri bir arayüz altında toplamak
Kullanıcıdan teknik detayları saklamak
Kodun okunabilirliğini ve bakımını artırmak

Nerelerde Kullanılır?

Laravel’deki Facade sınıfları (Cache::put(), Mail::send(), DB::table())
API istemcileri (Google, Stripe, Mailchimp gibi servislerin facade sınıfları)
Karmaşık sınıf yapılarının soyutlanmasında (örneğin medya oynatıcı, sipariş işlemleri)

PHP ile Facade Pattern Örneği

Senaryo: Bir video oynatma sistemi. Arka planda birçok sınıf var ama kullanıcı sadece `VideoPlayer` sınıfını kullanacak.

1. Alt sistem sınıfları:


<?php
class FileLoader {
    public function load($filename) {
        echo "Dosya yüklendi: $filename\n";
    }
}

class VideoDecoder {
    public function decode($filename) {
        echo "Video çözüldü: $filename\n";
    }
}

class AudioManager {
    public function enableAudio() {
        echo "Ses açıldı\n";
    }
}

2. Facade sınıfı:


<?php
class VideoPlayer {
    protected $fileLoader;
    protected $decoder;
    protected $audio;

    public function __construct() {
        $this->fileLoader = new FileLoader();
        $this->decoder = new VideoDecoder();
        $this->audio = new AudioManager();
    }

    public function play($filename) {
        $this->fileLoader->load($filename);
        $this->decoder->decode($filename);
        $this->audio->enableAudio();
        echo "Video oynatılıyor: $filename\n";
    }
}

Kullanım:


<?php
$player = new VideoPlayer();
$player->play("film.mp4");

Çıktı:

Dosya yüklendi: film.mp4  
Video çözüldü: film.mp4  
Ses açıldı  
Video oynatılıyor: film.mp4

Avantajları

Karmaşık işlemleri kullanıcıdan gizler
Controller/Service tarafında kod karmaşasını azaltır
Daha sade, okunabilir ve sürdürülebilir yapı sağlar
Test yazarken kolayca izole edilebilir

Dezavantajları

Aşırı kullanım, sistemi gereksiz soyut hale getirebilir
Alt sistemlere erişimi tamamen gizlerse, bazı özel işlemler zorlaşabilir

Facade vs Diğer Desenler

Desen	Amaç
Strategy	Farklı algoritmaları değiştirmek
Decorator	Dinamik olarak özellik eklemek
Facade	Karmaşık yapıyı basitleştirip sarmalamak

Özet

Facade Pattern, sistemdeki çoklu işlemleri sadeleştirerek tek bir arayüz ile sunmanı sağlar.
Laravel, bu deseni birçok yerde kullanır (örneğin: DB::table(), Log::info())
Kodun okunabilirliğini artırır, bakım maliyetini azaltır.

Pada 08:08

Decorator Pattern: Esnek ve Katmanlı Geliştirme

PHP

Decorator Pattern (Süsleyici Tasarım Deseni), mevcut bir nesnenin davranışını değiştirmeden, ona yeni özellikler eklememizi sağlar.

Yani sınıfı değiştirmeden, onu sarmalayarak (wrap) yeni işlevler kazandırırız.

Bu desen, özellikle katmanlı sistemlerde ya da bir işleme farklı davranışlar dinamik olarak eklemek istediğimizde kullanılır.

Neden Kullanılır?

Sınıfın içeriğini değiştirmeden işlevini genişletmek için
Kalıtım yerine bileşen kullanarak daha esnek kodlama yapmak için
Her ihtiyaca özel sınıf türetmek yerine, birleştirilebilir sınıflar yaratmak için

Gerçek Hayatta Kullanım Örnekleri

Laravel'de middleware sistemi (her request katman katman işlenir)
Logging sistemleri (veriye önce dosya logu, sonra veritabanı logu eklenebilir)
Online sipariş sistemleri (ürüne ekstra sos, boyut, vb. eklentiler)
HTML render işlemleri (bir metni bold, italic, underline gibi süslemek)

PHP ile Uygulamalı Örnek

Senaryo: Basit bir kahve sipariş sistemine eklemeler yapmak istiyoruz.

1. Interface


<?php
interface Coffee {
    public function cost(): int;
    public function description(): string;
}

2.Temel kahve sınıfını oluşturalım:


<?php
class BasicCoffee implements Coffee {
    public function cost(): int {
        return 10;
    }

    public function description(): string {
        return "Sade Kahve";
    }
}

3.Decorator sınıfı:


<?php
abstract class CoffeeDecorator implements Coffee {
    protected $coffee;

    public function __construct(Coffee $coffee) {
        $this->coffee = $coffee;
    }
}

4.Yeni özellikler ekleyen süsleyiciler:


<?php
class MilkDecorator extends CoffeeDecorator {
    public function cost(): int {
        return $this->coffee->cost() + 3;
    }

    public function description(): string {
        return $this->coffee->description() . ", Süt";
    }
}

class SugarDecorator extends CoffeeDecorator {
    public function cost(): int {
        return $this->coffee->cost() + 1;
    }

    public function description(): string {
        return $this->coffee->description() . ", Şeker";
    }
}

Kullanımı:


<?php
$coffee = new BasicCoffee();
$coffee = new MilkDecorator($coffee);
$coffee = new SugarDecorator($coffee);

echo $coffee->description(); // Sade Kahve, Süt, Şeker  
echo $coffee->cost();        // 14

Avantajları

Kod tekrarını azaltır
Kalıtım yerine kompozisyon kullanır
Yeni işlevleri eski sınıfı değiştirmeden eklemenizi sağlar
Dinamik olarak davranış eklenebilir (çalışma anında)

Özet

Decorator Pattern, kodunuzu katmanlara bölerek esnek ve sürdürülebilir hale getirir.
Laravel, Symfony gibi framework’lerde sıkça kullanılır.
Karmaşık if-else yapılarından kaçınmak için oldukça idealdir.

Pada 08:00

OCP (Open/Closed Principle) Nedir?

PHP

Açık/Kapalı Prensibi, SOLID prensiplerinden biridir.

Tanım: “Bir yazılım bileşeni (sınıf, modül, fonksiyon), geliştirmeye açık, değişikliğe kapalı olmalıdır.”

Ne Demek Bu?

Yani mevcut bir sınıfın içini değiştirmeden, yeni özellikler ekleyebilmeliyiz.

(Kötü Örnek)

Yeni bir ödeme yöntemi eklemek istiyorsak sınıfın içine yine elseif eklememiz gerekir

→ bu değişiklik demektir.


<?php
//Payment.php
class Payment {
    public function pay($type) {
        if ($type == 'credit') {
            echo "Kredi kartı ile ödeme yapıldı";
        } elseif ($type == 'paypal') {
            echo "PayPal ile ödeme yapıldı";
        }
    }
}

Doğru OCP Kullanımı (PHP ile)

Adım 1: Önce bir Interface tanımlayalım:


<?php
interface PaymentMethod {
    public function pay();
}

Adım 2: Her ödeme tipi kendi sınıfı içinde olsun:


<?php
class CreditCardPayment implements PaymentMethod {
    public function pay() {
        echo "Kredi kartı ile ödeme yapıldı";
    }
}

class PaypalPayment implements PaymentMethod {
    public function pay() {
        echo "PayPal ile ödeme yapıldı";
    }
}

Adım 3: Ana sınıf artık dışarıdan hangi strateji verilirse onu çalıştırır:


<?php
class PaymentProcessor {
    private $paymentMethod;

    public function __construct(PaymentMethod $method) {
        $this->paymentMethod = $method;
    }

    public function process() {
        $this->paymentMethod->pay();
    }
}

Kullanım:


<?php
$payment = new PaymentProcessor(new PaypalPayment());
$payment->process(); // PayPal ile ödeme yapıldı

$payment = new PaymentProcessor(new CreditCardPayment());
$payment->process(); // Kredi kartı ile ödeme yapıldı

Nerelerde Kullanılır?

Laravel’de ödeme sistemleri, bildirim sistemleri (Mail/SMS/Slack)
E-ticaret sistemlerinde kampanya/indirim algoritmaları
Oyun geliştirmede puanlama/ödül sistemleri
Çok katmanlı yazılımlarda strateji/desen uygulamalarında

Avantajları:

Sınıflarınız daha sade olur.
Kod tekrarını azaltır.
Test yazmak kolaylaşır.
Yeni ihtiyaçlar için eski kodu bozmadan genişletebilirsiniz.

Özet:

Kodunuzu yazarken şunu sorun:
"Bu sınıfa dokunmadan, yeni bir davranış nasıl eklerim?"
İşte bu düşünce sizi OCP’ye yaklaştırır

Pada 07:51

Repository Pattern Nedir? Temiz Veri Katmanı

PHP

Repository Pattern, veritabanı işlemlerini (CRUD – Create, Read, Update, Delete) uygulama mantığından ayırmak için kullanılan bir tasarım desenidir.

Basitçe:

Kodun içinde DB::table() ya da Model::find() gibi veritabanı işlemlerini doğrudan yazmak yerine, tüm bu işlemleri ayrı bir sınıfta (repository) toplarız.

Neden Kullanılır?

Kodun okunabilirliğini artırır.
Veritabanı işlemlerini merkezileştirir.
Test yazmayı kolaylaştırır (mock edilebilir).
Bir ORM’den diğerine geçişte kolaylık sağlar.
Controller'ları sade tutar.

Gerçek Hayat Örneği

Diyelim ki bir blog sistemimiz var ve Post veritabanı tablosuna erişmemiz gerekiyor.
Repository pattern ile veritabanı işlemlerini şu şekilde soyutlarız:

1. PostRepository Interface


<?php
//PostRepositoryInterface.php
interface PostRepositoryInterface {
    public function getAll();
    public function find($id);
    public function create(array $data);
}

2.MySQLPostRepository (Uygulama sınıfı)


<?php
//MySQLPostRepository
class MySQLPostRepository implements PostRepositoryInterface {
    protected $pdo;

    public function __construct(PDO $pdo) {
        $this->pdo = $pdo;
    }

    public function getAll() {
        $stmt = $this->pdo->query("SELECT * FROM posts");
        return $stmt->fetchAll(PDO::FETCH_ASSOC);
    }

    public function find($id) {
        $stmt = $this->pdo->prepare("SELECT * FROM posts WHERE id = ?");
        $stmt->execute([$id]);
        return $stmt->fetch(PDO::FETCH_ASSOC);
    }

    public function create(array $data) {
        $stmt = $this->pdo->prepare("INSERT INTO posts (title, content) VALUES (?, ?)");
        return $stmt->execute([$data['title'], $data['content']]);
    }
}

3.Controller (Kullanım)


<?php
//PostController
class PostController {
    protected $postRepo;

    public function __construct(PostRepositoryInterface $postRepo) {
        $this->postRepo = $postRepo;
    }

    public function index() {
        $posts = $this->postRepo->getAll();
        foreach ($posts as $post) {
            echo $post['title'] . "<br>";
        }
    }
}

4.Uygulama başlatma (manual dependency injection)


<?php
//index.php
$pdo = new PDO('mysql:host=localhost;dbname=testdb', 'root', '');
$postRepo = new MySQLPostRepository($pdo);
$controller = new PostController($postRepo);
$controller->index();

Gerçek Projelerde Kullanım Alanları

Laravel gibi frameworklerde Repository Pattern çok yaygındır.
Geniş ölçekli sistemlerde (e-ticaret, CRM, blog platformları)
Birden fazla veri kaynağının (MySQL, API, cache) kullanılacağı sistemlerde

Avantajları

Kod tekrarı azalır.
Daha test edilebilir hale gelir.
Kod mantıksal katmanlara ayrılır (Separation of Concerns).
Veritabanı değişiklikleri sistemin geneline yayılmaz.

Pada 06:21

Observer Pattern: Olaylara Tepki Veren Esnek Yapı

PHP

Observer Pattern Nedir?

Observer Pattern (Gözlemci Tasarım Deseni), bir nesnede olan değişikliği, bu nesneyi izleyen diğer nesnelere otomatik olarak bildiren bir yapıdır.

Basit Tanımıyla:

Bir nesne değiştiğinde, ona abone olan (gözlemleyen) tüm nesnelerin haberdar olmasını sağlar.

Ne İçin Kullanılır?

Bir olay gerçekleştiğinde birden fazla işlemin tetiklenmesi isteniyorsa
Kodun esnek ve modüler olması amaçlanıyorsa
İf-else zinciri kurmadan, farklı bileşenlerin bir olaya tepki vermesi gerekiyorsa

Gerçek Hayat Örnekleri:

Mail sistemi: Yeni kullanıcı kaydolunca hem e-posta gönder, hem log’a yaz, hem bildirim göster.
E-ticaret: Sipariş verildiğinde stok azalt, fatura oluştur, e-posta yolla.
Blog platformları: Yeni yazı eklendiğinde takipçilere bildirim gönder.

OCP ile Uyumu

Observer Pattern, Açık/Kapalı prensibini (OCP) uygular. Yeni dinleyiciler (observer) eklenebilir, ana kod değiştirilmez.

PHP ile Observer Pattern Uygulaması

(Observer Interface)


<?php
//Observer.php (Interface)
interface Observer {
    public function update($data);
}

(Subject "Konu" Sınıfı)


<?php
//EventManager.php
class EventManager {
    private $observers = [];

    public function attach(Observer $observer) {
        $this->observers[] = $observer;
    }

    public function notify($data) {
        foreach ($this->observers as $observer) {
            $observer->update($data);
        }
    }
}

(Observer Sınıfları)


<?php
//EmailSender.php
class EmailSender implements Observer {
    public function update($data) {
        echo "E-posta gönderildi: " . $data . "\n";
    }
}

class Logger implements Observer {
    public function update($data) {
        echo "Log kaydedildi: " . $data . "\n";
    }
}

(Kullanım)


<?php
//index.php
$event = new EventManager();

$email = new EmailSender();
$log = new Logger();

$event->attach($email);
$event->attach($log);

// Olay tetiklendi
$event->notify("Yeni kullanıcı kaydoldu!");

(Sonuc)

E-posta gönderildi: Yeni kullanıcı kaydoldu!
Log kaydedildi: Yeni kullanıcı kaydoldu!

Avantajları

Kod parçaları birbiriyle sıkı bağlı değildir (loosely coupled)
Yeni görevler kolayca eklenebilir
Birden fazla işlem bir olayla tetiklenebilir

Observer Pattern sayesinde sistemdeki bir değişiklikten haberdar olması gereken tüm yapılar bağımsız ve dinamik şekilde güncellenebilir. Bu sayede kodun sürdürülebilirliği ve esnekliği artar.

Pada 06:10

PHP Strategy Pattern ile Dinamik Algoritma Seçimi

PHP

Kod yazarken bazen belirli bir işlemin birden fazla farklı şekilde yapılması gerekebilir. Mesela indirim hesaplama, sıralama, ödeme yöntemi gibi durumlarda tek bir yapıya sıkışmak istemeyiz. İşte bu gibi durumlarda Strategy Pattern hayat kurtarır.

Bu yazıda Strategy Pattern nedir, ne için kullanılır, hangi projelerde kullanılır ve PHP ile nasıl uygulanır adım adım öğreniyoruz.

Strategy Pattern Nedir?

Strategy Pattern, bir işlemi gerçekleştirmek için kullanılan algoritmanın (stratejinin) dinamik olarak değiştirilmesini sağlayan bir tasarım desenidir.

Yani:
➡️ Her iş için farklı bir strateji (sınıf) oluşturursun,
➡️ Bu stratejiler birbirinin yerine geçebilir olur,
➡️ Kullanım anında hangisini çalıştırmak istiyorsan onu seçersin.

Basit Bir Benzetme

Bir kahveci düşün. Müşteri ister Türk kahvesi ister espresso ister latte isteyebilir. Hepsi "kahve yap" işlemi gibi görünse de içerik farklıdır. Kahveci bunu esnek bir şekilde yönetmelidir. Strategy deseni burada sana bu esnekliği sağlar.

Strategy Pattern Ne İçin Kullanılır?

Bir işlemin birden fazla versiyonu varsa (farklı algoritmalar)
Uygulama çalışırken davranışı değiştirmek isteniyorsa
Kod tekrarını ve if-else karmaşasını azaltmak gerekiyorsa
Açık/kapalı prensibini (OCP) uygulamak istiyorsan

Kullanıldığı Gerçek Proje Türleri

Proje Türü	Kullanım Örneği
🛒 E-Ticaret Siteleri	Farklı indirim stratejileri (yüzde, sabit, kampanya)
💳 Ödeme Sistemleri	Farklı ödeme yolları: kredi kartı, havale, kapıda
🔎 Sıralama Uygulamaları	Farklı sıralama algoritmaları (A-Z, tarih, fiyat)
📦 Kargo Seçimi	Kargo türüne göre ücret hesaplama stratejileri

PHP ile Strategy Pattern Uygulaması

Senaryo: Bir e-ticaret uygulamasında sepet toplamına farklı indirim stratejileri uygulanacak.

(Interface)


<?php
//DiscountStrategy.php (Interface)
interface DiscountStrategy {
    public function apply($amount);
}

(Yüzde indirimi)


<?php
//PercentageDiscount.php (Yüzde indirimi)
require_once 'DiscountStrategy.php';

class PercentageDiscount implements DiscountStrategy {
    private $percentage;

    public function __construct($percentage) {
        $this->percentage = $percentage;
    }

    public function apply($amount) {
        return $amount - ($amount * $this->percentage / 100);
    }
}

(Sabit indirim)


<?php
//FixedDiscount.php (Sabit indirim)
require_once 'DiscountStrategy.php';

class FixedDiscount implements DiscountStrategy {
    private $discountAmount;

    public function __construct($discountAmount) {
        $this->discountAmount = $discountAmount;
    }

    public function apply($amount) {
        return max(0, $amount - $this->discountAmount);
    }
}

(İndirimi uygulayan sınıf)


<?php
//Cart.php (İndirimi uygulayan sınıf)
class Cart {
    private $amount;
    private $strategy;

    public function __construct($amount) {
        $this->amount = $amount;
    }

    public function setDiscountStrategy(DiscountStrategy $strategy) {
        $this->strategy = $strategy;
    }

    public function getTotal() {
        if ($this->strategy) {
            return $this->strategy->apply($this->amount);
        }
        return $this->amount;
    }
}

(Kullanım)


<?php
//index.php (Kullanım)
require_once 'PercentageDiscount.php';
require_once 'FixedDiscount.php';
require_once 'Cart.php';

$cart = new Cart(200);

// Yüzde %20 indirim uygula
$cart->setDiscountStrategy(new PercentageDiscount(20));
echo "Yüzdeli indirimli toplam: " . $cart->getTotal() . "₺\n";

// Sabit 30₺ indirim uygula
$cart->setDiscountStrategy(new FixedDiscount(30));
echo "Sabit indirimli toplam: " . $cart->getTotal() . "₺\n";

(Sonuc)

Yüzdeli indirimli toplam: 160₺
Sabit indirimli toplam: 170₺

Neden Strategy Kullanmalıyız?

if/else ya da switch bloklarından kurtulursun
Yeni strateji eklemek için mevcut kodu değiştirmen gerekmez
Temiz, test edilebilir ve esnek bir yapı elde edersin

Pada 05:45

Basit bir örnek

Bu Projede Kullandığım Teknolojiler

Ne İçin Kullanılır?

Gerçek Hayatta Nerede Kullanılır?

Avantajları

Ekstra Bilgi:

Ne İçin Kullanılır?

Nerelerde Kullanılır?

Avantajları

Neden Kullanılır?

Nerelerde Kullanılır?

PHP ile Facade Pattern Örneği

Senaryo: Bir video oynatma sistemi. Arka planda birçok sınıf var ama kullanıcı sadece VideoPlayer sınıfını kullanacak.

Avantajları

Dezavantajları

Facade vs Diğer Desenler

Özet

Neden Kullanılır?

Gerçek Hayatta Kullanım Örnekleri

Avantajları

Özet

Ne Demek Bu?

Nerelerde Kullanılır?

Avantajları:

Özet:

Neden Kullanılır?

Gerçek Hayat Örneği

Gerçek Projelerde Kullanım Alanları

Avantajları

Observer Pattern Nedir?

Basit Tanımıyla:

Ne İçin Kullanılır?

Gerçek Hayat Örnekleri:

OCP ile Uyumu

Avantajları

Strategy Pattern Nedir?

Basit Bir Benzetme

Strategy Pattern Ne İçin Kullanılır?

Kullanıldığı Gerçek Proje Türleri

PHP ile Strategy Pattern Uygulaması

Neden Strategy Kullanmalıyız?

Menu

Popular Posts

Blog Archive

Random Posts

Senaryo: Bir video oynatma sistemi. Arka planda birçok sınıf var ama kullanıcı sadece `VideoPlayer` sınıfını kullanacak.